Аудит, Баталгаажуулалтын олон Улсын Стандарт
Аудит, Баталгаажуулалтын Олон Улсын Стандартын Зөвлөл (АБОУСЗ) нь олон улсын түвшинд нягтлан бодох бүртгэлийн мэргэжилд итгэх олон нийтийн итгэлийн нэмэгдүүлэхүйц аудит, баталгаажуулалт, чанарын менежментэд зориулсан өндөр чанартай, олон улсын стандартыг батлан гаргадаг. Уг стандартыг “Чанарын Менежмент, Аудит, Нягтлах Гэрээт Ажил болон Бусад Баталгаажуулах Ажил, Холбогдох Үйлчилгээний Олон Улсын Тунхаглалын Гарын Авлага” гэж нэрлэдэг.
Хамгийн сүүлд АБОУСЗ-өөс 2022 онд дээрх Стандартыг шинэчлэн гаргасан бөгөөд дараах бүтэц, агуулгатай байна:
Боть 1
Танилцуулга хэсэг
Нэр томьёоны тайлбар
Чанарын Менежментийн Олон Улсын Стандарт
ЧМОУС 1, Санхүүгийн тайлангийн аудит болон нягтлах гэрээт ажил, бусад баталгаажуулах ажил болон Холбогдох гэрээт ажил гүйцэтгэдэг байгууллагын чанарын менежмент
ЧМОУС 2, Гэрээт ажлын чанарын хяналт
ТҮҮХЭН САНХҮҮГИЙН МЭДЭЭЛЛИЙН АУДИТ
200-299 Ерөнхий зарчмууд ба үүрэг, хариуцлага
АОУС 200, Хараат бус аудиторын ерөнхий зорилго ба аудитыг АОУС-уудын дагуу гүйцэтгэх
АОУС 210, Аудитын ажлын нөхцөлийг тохиолцох
АОУС 230, Аудитын баримтжуулалт
АОУС 240, Санхүүгийн тайлангийн аудитад залиланг авч үзэх аудиторын үүрэг, хариуцлага
АОУС 250, Санхүүгийн тайлангийн аудитад хууль тогтоомж, дүрэм журмыг анхаарах
АОУС 260, Засаглах эрх бүхий этгээдтэй харилцах
АОУС 265, Дотоод хяналт дахь алдаа дутагдлын талаар засаглах эрх бүхий этгээд болон гүйцэтгэх удирдлагатай харилцах
300-499, Эрсдэлийн үнэлгээ ба үнэлгээ хийгдсэн эрсдэлд өгөх аудиторын хариу арга хэмжээ
АОУС 300, Санхүүгийн тайлангийн аудитын төлөвлөлт
АОУС 315, Аж ахуйн нэгж болон түүний хүрээлэн буй орчныг ойлгож мэдэх замаар материаллаг буруу тайлагналын эрсдэлийг илрүүлэх болон үнэлэх
АОУС 320, Аудитыг төлөвлөх болон гүйцэтгэхэд материаллаг байдлыг авч үзэх
АОУС 330, Үнэлгээ хийгдсэн эрсдэлд өгөх аудиторын хариулт
АОУС 402, Үйлчилгээний байгууллагыг ашигладаг аж ахуйн нэгжтэй холбоотой аудитын анхаарах асуудлууд
АОУС 450, Аудитын явцад олж илрүүлсэн буруу илэрхийллийг үнэлэх
500-599 Аудитын нотлох зүйл
АОУС 500, Аудитын нотлох зүйл
АОУС 501, Аудитын нотлох зүйл – Сонгосон үзүүлэлтийн хувьд тусгайлан анхаарах зүйлс
АОУС 505, Хөндлөнгийн тулган баталгаажуулалт
АОУС 510, Анхдагч аудитын гэрээт ажил – Эхний үлдэгдэл
АОУС 520, Шинжилгээний горим
АОУС 530, Аудитын түүвэрлэлт
АОУС 540, Нягтлан бодох бүртгэлийн тооцоолол буюу бодит үнэ цэнийн нягтлан бодох бүртгэлийн тооцоолол ба холбогдох нэмэлт тодруулгад хийх аудит
АОУС 550, Холбоотой талууд
АОУС 560, Хойших үеийн үйл явдал
АОУС 570, Тасралтгүй байх зарчим
АОУС 580, Бичгээрх тайлбар мэдүүлэг
600-699 Бусдын ажлыг ашиглах
АОУС 600, Анхаарах тусгай асуудлууд – Группийн санхүүгийн тайлангийн аудит – бүрэлдэхүүн хэсгийн аудиторын ажлыг ашиглах нь
АОУС 610, Дотоод аудиторын ажлыг ашиглах нь
АОУС 620, Аудиторын шинжээчийн ажлыг ашиглах нь
700-799 Аудитын дүгнэлт ба тайлагнал
АОУС 700, Санхүүгийн тайланд дүгнэлт өгөх, түүнийг тайлагнах нь
АОУС 701, Хараат бус аудиторын тайланд аудитын гол асуудлыг мэдээлэх
АОУС 705, Хараат бус аудиторын тайлангийн дүгнэлтийг өөрчлөх
АОУС 706, Хараат бус аудиторын тайлангийн асуудлыг онцолсон хэсэг ба бусад зүйлсийн хэсэг
АОУС 710, Зэрэгцүүлсэн мэдээлэл, Зэрэгцүүлсэн санхүүгийн тайлан болон харгалзах дүнгүүд
АОУС 720, Бусад мэдээлэлтэй холбоотой аудиторын хариуцлага
800-899 Анхаарах тусгай асуудлууд
АОУС 800, Анхаарах тусгай асуудлууд – Тусгай зорилго бүхий үзэл баримтлалд нийцүүлэн бэлтгэсэн санхүүгийн тайлангийн аудит
АОУС 805, Анхаарах тусгай асуудлууд – Тусдаа санхүүгийн тайлан болон санхүүгийн тайлангийн төрөл, данс эсвэл тодорхой бүрэлдэхүүн хэсэгт аудит хийх нь
АОУС 810, Хураангуй санхүүгийн тайлангийн талаар тайлагнах гэрээт ажлууд
Аудитын олон улсын практикийн тэмдэглэл
АОУПТ 1000, Санхүүгийн хэрэглүүрийг аудитлах үеийн анхаарах асуудлууд
БОТЬ 2
ТҮҮХЭН САНХҮҮГИЙН МЭДЭЭЛЛИЙН АУДИТ БА НЯГТЛАХ ГЭРЭЭТ АЖИЛ
2000-2699 Нягтлах гэрээт ажлын олон улсын стандарт
2400, Түүхэн санхүүгийн тайланг нягтлах гэрээт ажил
2410, Засвар үеийн санхүүгийн мэдээлэлд аж ахуйн нэгжээс хараат бус аудиторын хийсэн нягтлах гэрээт ажил
ТҮҮХЭН САНХҮҮГИЙН МЭДЭЭЛЛИЙН АУДИТ БОЛОН НЯГТЛАХ ГЭРЭЭТ АЖЛААС БУСАД БАТАЛГААЖУУЛАХ ГЭРЭЭТ АЖИЛ
3000-3699 Баталгаажуулах гэрээт ажлын олон улсын стандарт
3000-3399 Бүх төрлийн баталгаажуулах гэрээт ажилд ашиглах боломжтой
3000 Түүхэн санхүүгийн мэдээллийн аудит болон нягтлах гэрээт ажлаас бусад баталгаажуулах гэрээт ажил
3400-3699 Тухайлсан стандартуудад хамааралтай
3400 Хэтийн санхүүгийн мэдээллийн шалгалт
3402 Үйлчилгээний байгууллагын хяналтын талаарх баталгаажуулах ажлын тайлан
3410 Хүлэмжийн хийн тайлан дахь баталгаажуулах ажлын тайлан
3420 Проспектус-т багтсан хэтийн санхүүгийн мэдээллийн эмхэтгэлийг баталгаажуулах гэрээт ажил
ХОЛБОГДОХ ҮЙЛЧИЛГЭЭ
4000-4699 Холбогдох үйлчилгээний олон улсын стандарт
4400 Тохиролцсон горимоор гүйцэтгэх гэрээт ажил
4410 Зөвлөн туслах гэрээт ажил
БОТЬ 3
Аудитын чанар
Аудитын чанарын үзэл баримтлал: Аудитын чанарын орчин бүрдүүлдэг гол гол элементүүд
Баталгаажуулах гэрээт ажлын чанар
Баталгаажуулах гэрээт ажлын олон улсын үзэл баримтлал