СТОУС 15-аар зохицуулагдах Барилгын гэрээ?

2024-01-24 / Кейс №10

СТОУС 15-аар зохицуулагдах Барилгын гэрээ?

СТОУС 15 Худалдан авагчидтай байгуулсан гэрээний орлого шинэ стандартыг гарснаас хойш барилгын гэрээнүүд хэрхэн зохицуулагдах талаар асуултууд их тавигдах болсон. Өмнө нь барилгын гэрээний орлого, зардлыг НББОУС 11 Барилгын гэрээ стандартаар зохицуулдаг байсан хэдий ч 2018 оны 1-р сарын 1-ээс уг стандарт хүчингүй болсон.  Шинэ СТОУС 15-т заасны дагуу барилгын гэрээ нь үйлчлүүлэгчидтэй хийсэн бусад гэрээтэй яг адилхан зарчмаар хийгддэг байна. Иймээс энэхүү кэйсээр СТОУС 15-ын дагуу барилгын гэрээний орлогыг хэрхэн тооцохыг харуулах юм.

 

СТОУС 15-т орлого хүлээн зөвшөөрөх 5 алхам бүхий загварыг зааж өгсөн. Дүгнэж хэлэхэд 5 алхам байна. 

1. Худалдан авагчидтай байгуулсан гэрээг тодорхойлох;

2. Гэрээнд заасан гүйцэтгэлийн үүргийг тодорхойлох;

3. Ажил гүйлгээний үнийг тодорхойлох;

4. Ажил гүйлгээний үнийг гэрээнд заасан гүйцэтгэлийн үүргүүдэд хуваарилах;

5. Аж ахуйн нэгж нь үүргээ биелүүлсэн тохиолдолд орлогыг хүлээн зөвшөөрөх.

 

Хэрэв та худалдан авагчидтайгаа барилгын гэрээ байгуулж, өмнө нь НББОУС 11-ийг хэрэглэж байсан бол СТОУС 15-ийн дагуу эдгээр 5 алхамыг дагаж мөрдөх шаардлагатай.

Жишээ

ABC барилгын компани 20X1 оны 6-р сард барилга байгууламжийг тохижуулах, наалт бүхий шинэ цонх суулгах гэрээ байгуулсан. Гэрээний нийт үнэ 12 сая төгрөг байна.

Гэрээний хүлээгдэж буй нийт зардал:

• 6 сая төгрөг цонхны хувьд (гадаад нийлүүлэгчдээс худалдаж авсан);

• 4 сая төгрөг гэрээт ажилтай холбоотой хөдөлмөр, материал, бусад зардалд.

20X1 оны 12-р сарын 31-ний байдлаар:

• Суурилуулалт дуусаагүй байгаа ч ABC нь цонхыг үйлчлүүлэгчид хүлээлгэн өгсөн. Ингэснээр үйлчлүүлэгч Цонхны “хяналт”-ыг олж авсан.

• 12-р сарын 31-ний хооронд гарсан бусад зардал 1 сая төгрөг.

Тайлант хугацааны эцэст үйлчлүүлэгч 8 сая төгрөгийн урьдчилгаа төлбөрийг төлсөн.

20X1 оны 12-р сарын 31-ний өдрийн байдлаар ABC энэхүү гэрээг СТОУС 15-ын дагуу хэрхэн яаж бүртгэх вэ?

 

Орлогыг тодорхойлох 5 алхамыг дагуу.

Алхам 1: Хэрэглэгчтэй байгуулсан гэрээг тодорхойлно.

Энэ нь одоо маш тодорхой байна. ABC ба үйлчлүүлэгч хоёрын хооронд тодорхой гэрээ байгуулагдсан байна.

Алхам 2: Гэрээнд заасан гүйцэтгэлийн үүргийг тодорхойлох

Зөвхөн гэрээнд амласан бараа бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг тодорхойлж авахаас гадна тэдгээрийг тус тусад нь ялгах боломжтой эсэхийг тодорхойлох хэрэгтэй.

Хэрэв бараа, үйлчилгээ нь салгах боломжгүй бол тэдгээрийг нэг нэгээр нь зарах/борлуулах боломжгүй бөгөөд ингэснээр тэдгээрийг Хамтатган гүйцэтгэх НЭГ үүрэг гэж үзэх ёстой.

ABC-ийн удирдлагын үзэж буйгаар дагуу засвар, үйлчилгээ, цонх суурилуулах нь НЭГ үүрэг юм.

Ихэнх барилгын гэрээ нь зөвхөн НЭГ гүйцэтгэлийн үүргийг багтаасан байдаг. Учир нь уг гэрээ нь үйлчлүүлэгчдэд зориулж ямар нэгэн зүйлийг барих эсвэл барихаар төлөвлөж байгаа бөгөөд захиалагч нь гэрээнд заасан ажлыг багцалж нийлүүлэгчээс авахаас өөр сонголт байхгүй тул НЭГ багц хэлбэрээр тохиролцдог.

Заримдаа энэнээс өөр тохиолдлууд гарах магадлалтай байдаг. Энэ нь гэрээт ажилд ХОЁР эсвэл түүнээс дээш тооны үүрэг хариуцлага хүлээхээр заасан байж болно.

Энэ тохиолдолд та доор тайлбарласны дагуу бүртгэх ёстой.

 

Алхам 3: Ажил гүйлгээний үнийг тодорхойлох

ABC гэрээний дагуу хийгдэх ажил гүйлгээний үнэ нь 12 сая төгрөг байна.

Гэхдээ бодит байдал дээр гүйцэтгэлийн ахицтай байдал болон урамшуулал зэрэг хүчин зүйлээс шалтгаалж гэрээний дүн хувьсах чанартай байж болно.

Та эдгээр тооцоог тэдгээрийн магадлалд үндэслэн анхаарч үзэх хэрэгтэй.

 

 Алхам 4: Ажил гүйлгээний үнийг тодорхойлох боломжтой НЭГ ​​гүйцэтгэлийн үүрэгт хуваарилна

ABC-ийн 2-р алхамд дурдсаны дагуу, гэрээгээр тодорхойлсон үүрэг хариуцлага нь НЭГ буюу дан ганц гүйцэтгэлийн үүрэг байх бөгөөд ингэснээр гүйлгээний бүх үнийг энэхүү НЭГ үүрэгт хуваарилна.

Хэрэв нэгээс илүү үр дүнгийн үүрэг хүлээсэн бол ABC нь гүйлгээний үнийг дан ганц буюу тусад нь борлуулах борлуулалтын үнэд үндэслэн хуваарилах шаардлагатай болно.

 

Алхам 5: Аж ахуйн нэгж нь гүйцэтгэлийн үүргээ биелүүлэх үед (эсвэл) орлогыг хүлээн зөвшөөрөх

Гүйцэтгэлийн үүргийг биелсэн эсэхийг дараах байдлаар тодорхойлж болно.

• Тодорхой хугацааны явцад хэсэгчлэн хүлээн зөвшөөрөх боломжтой; эсвэл

Гүйцэтгэлийн үүргийг биелүүлсэн үедээ хүлээн зөвшөөрөх боломжтой.
 

СТОУС 15-д дурдсанаар дараах шалгууруудыг хангасан тохиолдолд борлуулалтын дараа орлого хүлээн зөвшөөрнө.

• Хэрэглэгч аж ахуйн нэгжийн гүйцэтгэлийн явцад нэгэн зэрэг хүлээн авч, хэрэглэдэг;

• Хэрэглэгч гүйцэтгэгчийн сайжруулсан эсвэл бий болгосон хөрөнгийг хянадаг;

• Аж ахуйн нэгж өөр ашиглалт бүхий хөрөнгө бий болгохгүй бөгөөд өнөөдрийг хүртэл гүйцэтгэлийн төлбөрийг хэрэгжүүлэх эрхтэй.

Хэрэв дээрх шалгууруудаас зөвхөн нэгийг хангаж байвал борлуулалтын дараах тодорхой хугацааны туршид орлого хүлээн зөвшөөрнө.

Ихэнх барилгын гэрээнд гүйцэтгэлийн үүрэг нь тодорхой цаг хугацааны туршид биелэгддэг бөгөөд борлуулалтын цэг дээр орлого хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй байдаг (үл хамаарах зүйл байж болно).

Энэ тохиолдолд та гүйцэтгэж дууссан ажлын явцыг үндэслэн орлогыг хүлээн зөвшөөрөх хэрэгтэй.

 Дууссан ажлын явцыг хэрхэн хэмжих вэ?

Дууссан ажлын явцыг хэмжихийн тулд та орц эсвэл гарцын аргуудыг ашиглаж болно.

ABC нь орц буюу зардалд суурилсан аргыг ашигладаг гэж үзвэл өнөөдрийг хүртэл гарсан зардал дээр үндэслэн ажлын явцыг хэмжинэ.

Түүнчлэн барилгын гэрээнд тусгайлан заасан нэг чухал хүчин зүйлийн талаар анхааруулъя.

Таны орц, бараа, үйлчилгээний хяналтыг үйлчлүүлэгчид шилжүүлэх хоёрын хооронд шууд хамаарал байхгүй байж болно.

Иймд та бараа, үйлчилгээг хянах хяналтыг үйлчлүүлэгчид шилжүүлэхэд таны гүйцэтгэлийг ашигладаггүй орцын аргаас аливаа орцын нөлөөллийг хасах хэрэгтэй.

ABC-ийн хувьд цонхнуудын өртөг нь гэрээт ажлын нийт зардалд мэдэгдэхүйц нөлөөтэй гэж үзсэн бөгөөд гэрээний гүйцэтгэл буюу ажлын явцаар хэмжигдсэн зардал нь гүйцэтгэлээрх зардлаас давах учраас энэ арга нь тохиромжгүй юм.

Үүний шалтгаан нь цонхыг гуравдагч талаас худалдаж авсан бөгөөд цонхыг үйлчлүүлэгч рүү шилжүүлэх нь ABC-ийн гүйцэтгэх бусад ажилтай шууд холбоогүй юм.

Тиймээс дуусгах ажлын явцыг цонхны өртгөөр шууд хэмжихгүй. Цонхноос бусад гүйцэтгэлийг хувиар орлого тооцохдоо ашиглах болгоомжтой байх хэрэгтэй.

Гэрээний гүйцэтгэлийн явцыг хэмжье.

• Цонхноос бусад нийт зардал: 4 сая төгрөг

• Өнөөдрийг хүртэл цонхноос бусад нийт зардал: 1 сая төгрөг

Гүйцэтгэлийн явц: 1/4 = 25%

• Цонхноос бусад гэрээний нийт орлого: 6 сая төгрөг (12–6 сая)

• 20X1 оны 12-р сарын 31-ний өдрийн нийт орлого, цонхыг оруулахгүй: 6 х 25% = 1,5 сая төгрөг

20X1 оны 12-р сарын 31-ний өдрийн тэмдэглэл

Цонхыг дуусгах явцыг гэрээт ажлын хэмжилтэс хассан тул бид цонхны болон үлдсэн үйлчилгээний хувьд тус тусад нь тэмдэглэлийн дэвтрийг гаргаж авна.

 Цонх:

ABC нь цонхыг хүлээлгэн өгөх үед орлого хүлээн зөвшөөрнө. Цонх борлуулахаас олох орлогыг борлуулалтын үед нь хүлээн авах учраас нь тайлант хугацааны гүйцэтгэлийн хэмжилтээс хасч тооцно.

ABC цонх худалдан авах (нийлүүлэгчээс хүргэх үед):

• Дебит бараа материал:  6 сая.

Кредит Бэлтгэн нийлүүлэгчид өр: 6 сая.

ABC нь цонхны орлогыг тэг  ашгаар хүлээн зөвшөөрдөг (өртгийн хэмжээтэй тэнцэх бөгөөд СТОУС 15-ийн B19 (b) -тай нийцүүлэн):

• Дт: Гэрээний хөрөнгө: 6 сая.

• Кт: Барилга байгууламжийн зээлийн орлого: 6 сая 

*** Цонх зарахаас олсон орлого биш гэдгийг санаарай. Энэ төсөл нь бүхэлдээ нэг гүйцэтгэлийн үүрэг бөгөөд бид энэ тохиолдолд НЭГ багцын орлогыг хүлээн зөвшөөрнө гэдгийг санаарай.

Цонхны үнэ:

• Дт: Байгууламжийн ашиг, алдагдлын өртөг: 6 сая төгрөг

• Кт: Зээлийн бараа материал:  6 сая.

Үлдсэн зардал / орлого:

Гэрээг дуусгахад шаардагдах хөдөлмөрийн зардал, материал гэх мэтийг гэрээний зардалд тооцдог (бодитоор бий болсон үед).

• Барилгыг будах зардал:

- Дт: Гэрээний зардал (баланс дахь хөрөнгө);

- Кт: Зээлийн ажилтнууд (эсвэл ханган нийлүүлэгчид эсвэл ямар нэгэн хамааралтай)

• Будаг ашиглах:

- Дт: Гэрээний зардал (баланс дахь хөрөнгө)

- Кт: Зээлийн бараа материал

20X1 оны 12-р сарын 31-ний өдөр ABC нь гэрээний зардлыг цаашид шаардагдах зардалд үндэслэн тодруулах шаардлагатай.

Дэвшилтийг орцын аргаар (гарсан зардал) хэмжсэн тул өнөөдрийг хүртэл гарсан бүх зардлыг хорогдуулж тооцно.

Гэсэн хэдий ч ахиц дэвшлийг дуустал хэмжихэд өөр аргыг ашигладаг бол компани тухайн явцын хувийг харгалзан зардлыг нөхөх боломжтой.

Энэ тохиолдолд 20X1 оны 1-р сарын 31-ний өдөр:

• Дт: Барилга байгууламжийн ашиг ба алдагдал дахь өртөг: 1 сая

• Кт: Зээлийн гэрээний зардал: 1 сая

"Үлдсэн" үйлчилгээнээс олсон орлогыг хүлээн зөвшөөрье (цонхноос бусад).

Бид эдгээр орлогыг 1.5 сая төгрөг байхаар тооцсон. ахиц дэвшилд хүрэх явцыг ашиглан (доороос үзнэ үү).

Журнал бичилт:

• Дт: Гэрээний хөрөнгө: 1.5 сая төгрөг

• Кт: Барилгын төслөөс зээлийн орлого: 1.5 сая төгрөг

Эцэст нь хэлэхэд, бид 8 сая төгрөгийн төлбөрийн явцыг тооцох хэрэгтэй. жилийн эцсийн байдлаар захиалагчийн хийсэн:

• Дт: Худалдааны авлага 8 сая

  Кт:  Гэрээний хөрөнгө 8 сая 

20Х1 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдрөөрх гэрээний хөрөнгийн дүнг тодорхойлбол:

  • Орлого хүлээн зөвшөөрөлтөөс бий болсон гэрээний хөрөнгө (6+1.5): 7.5 сая төгрөг.
  • Хасах нь: Үйлчлүүлэгчээс хүлээн авсан төлбөр: 8 сая төгрөг.
  • Үлдэгдэл: -0.5 сая төгрөг

Тайлант хугацааны эцэст гэрээний хөрөнгө нь хасах үлдэгдэлтэй байгаа тохиолдолд үүнийг санхүүгийн байдлын тайлангийн өр төлбөрийн хэсэгт Гэрээний өр төлбөр дансанд толилуулна.

Сэтгэгдэл хаалттай байна. Та эхлээд нэвтэрч орно уу?